AKT "Gronie" 22.2.2011 r. ma 50 lat

proj. znaczka: Marek Duda, fot. Wojtek Beblo

AKADEMICKI KLUB TURYSTYCZNY
„G R O N I E”
im. Janusza Kalinowskiego w Katowicach
w dniu 22.2.2011 ma 50 lat

Kontakt: 604450769 (Prezes)

Akademicki Klub Turystyczny "Gronie" w Katowicach powstał w dniu 22 lutego 1961 roku. Klub działał w latach 1961-69 i po 1984 r. przy Radzie Okręgowej Zrzeszenia Studentów Polskich w Katowicach a w latach 1969-1978 przy Radzie Uczelnianej ZSP (SZSP) Uniwersytetu Śląskiego. Od 1963 r. AKT „Gronie” działa jako klub specjalistyczny (obecnie także jako koło) Oddziału Międzyuczelnianego PTTK w Katowicach.

Podstawową formą działalności Klubu była organizacja i obsługa imprez dla studentów: zorganizowano 47 ogólnopolskich rajdów „wiosennych”, 45 środowiskowych rajdów jesiennych i setki imprez (rajdów, złazów itp.) uczelnianych i wydziałowych, szlaków i baz ZSP, obozów wędrownych PTTK. Imprezy wewnątrzklubowe (m.in. rocznice Klubu, sylwestry, andrzejki, otwarcia i zamknięcia sezonu, obozy narciarskie, obozy letnie, „Posiady Jurajskie”, „Posiady Wilkowickie”) służyły nie tylko integracji członków, ale także celom szkoleniowym.

Prezesami Klubu byli: Janusz Kalinowski(†), Piotr Bednorz, Janusz Gregorczyk ("Gregor")(†), Stefan Kowalski(†),Eugeniusz Gren, Marek Ciemniewski(†), Józef Kubik(†), Grzegorz Górka, Jacek Siwecki, Andrzej Maciążek, Witold Maciążek, Józef Ploska, Zbigniew Radomski. W 1984 roku powołano Studencką Grupę Aktywności, której prezesem został Adam Kolony. Obok prezesów "macierzystego AKT" należy też wymienić dwóch prezesów Studenckiego Klubu Turystycznego przy Uniwersytecie Śląskim: Magdalenę Skrzypek - Turzańską i Mariana Turzańskiego. SKT działający przy Filii UJ w Katowicach, a potem przy UŚl połączył się z AKT "Gronie" w 1969 roku.

W dniu 25 czerwca 1963 roku z AKT wyłoniło się Studenckie Koło Przewodników Beskidzkich - pierwsze w Polsce utworzone na mocy porozumienia pomiędzy Zarządem Głównym PTTK i Radą Naczelną ZSP. Od powstania Oddziału Międzyuczelnianego PTTK sekcje AKT pełniły w nim okresowo funkcje komisji: turystyki górskiej, narciarskiej, pieszej, speleologicznej, kolarskiej, kajakowej. Działała też w AKT sekcja wysokogórska (wspinaczkowa) - pod koniec 1970 roku z tej sekcji powstał, pod wodzą Józka Kubika, Akademicki Klub Alpinistyczny w Katowicach.

W pierwszych latach spotkania klubowe odbywały się co tydzień w Międzyuczelnianym Klubie Studenckim przy ul. Kościuszki (sławny "Ciapek"). Potem "U Kubusia" na UŚl. przy ul. Bankowej, w klubie "Społem"-WSE przy ul. Francuskiej, w "Gołębniku" na UŚl. przy ul. Wita Stwosza (obecnie Śląskie Seminarium Duchowne), klubie "Wahadło" przy Filii Politechniki Śląskiej na ul. Krasińskiego, klubie "Puls" na Pl. Wolności i "Akant" na ul. Teatralnej, w klubie PTTK przy ul. Mariackiej, a następnie w Pałacu Młodzieży, gdzie spotykamy się do dziś.

Elementem wyróżniającym członków Klubu jest odznaka AKT-owska - nasz symbol na znaczku, projektu Marka Dudy, to krokus (szafran spiski).

Członkowie AKT „Gronie” ładnie śpiewają - opublikowaliśmy dużo śpiewników piosenek turystycznych.

Na spotkaniach klubowych gościło wielu wybitnych podróżników, alpinistów, osób piszących o górach i innych interesujących osobistości. Wymienić należy tu takie postaci jak: Józef Wawrytko, Władysław Krygowski, Tadeusz Staich, Wiktor Zin, Władysław Midowicz, Włodzimierz Wnuk, Stefan Czernelecki, Henryk Furmanik, Czesław Momatiuk, Jan Długosz, Jan Mostowski, Ryszard Szafirski, Leonid Teliga, Tadeusz Kaszper, Józef Merta, Janusz Czerwiński, Witold Michałowski, Bogdan Zwoliński, ksiądz Jerzy Pawlik, Wacław Derejczyk, Tadeusz Lenert, ksiądz Henryk Pyka, Arcyksiężna Maria Krystyna Habsburg, Jerzy Siodłak, Jerzy Kapłon, Jerzy Romanienko, Andrzej Dziczkaniec-Bośkoc, Jan Weigel, Henryk Graf, Ola Dzik.

Swoją wiedzą, doświadczeniem i wrażeniami z podróży dzielili się także nasi członkowie. W ostatnich latach byli to m.in.: Janusz Kalinowski, Antek Winiarski, Jerzy Konieczny, Andrzej Barczak, Edward Kudelski, Edward Jarosz, Jacek Siwecki, Czesława i Jan Dulewscy, Piotr Bednorz, Józef Buszman, Jerzy Wróblewski, Bolesław Osiecki, Piotr Szewczyk, Irena Frączek, Grzegorz Górka, Joanna Wodarczyk-Staciwa, Leszek Szczepanowski, Wojtek Beblo.

Nie mając własnej siedziby w górach AKT-owcy upodobali sobie stację turystyczną na Hrobaczej Łące. W latach 1965-68 z poparciem finansowym Rady Okręgowej ZSP, Oddziału Międzyuczelnianego PTTK i Wojewódzkiej Rady Związków Zawodowych w Katowicach członkowie Klubu zbudowali Chatkę AKT "Gronie" pod Rogaczem. Kierownikiem budowy był Eugeniusz Gren, duże zasługi ponieśli: szef "Almaturu" B. Horemski i Oddziału Miedzyuczelnianego PTTK J. Kalinowski oraz kilkudziesięciu innych członków i sympatyków Klubu. Pierwszym kierownikiem Chatki został J. Siwecki. Chatka jest obecnie własnością prywatną.

Członkowie AKT wędrowali po wszystkich kontynentach, także za kołem podbiegunowym. Rozpoczęliśmy w latach 60-tych XX wieku jeździć w Beskid Śląsko - Morawski Tatry Wysokie, Niżnie Tatry, Małą Fatrę i inne góry Czech i Słowacji, Schwarzwald, Alpy Julijskie, bułgarskie Riłę i Piryn oraz Fogarasze, Sar Planinę, Piatra Craiului i Bucegii w Rumunii. Jeździliśmy rowerami na Węgry, mikrobusami "Szlakiem walk Polaków w czasie II wojny światowej", do Turcji w ramach ZSP-owskiej akcji Lewant, do Jugosławii i Grecji, do Wilna i Lwowa, po Alpach i Pirenejach w ramach wymiany "Almaturu" z francuską organizacją UCPA. Obecnie największymi podróżnikami, którzy wyszli z AKT są Krystyna i Jacek Siweccy, Czesława i Jasiu Dulewscy i Teresa i Edward Jaroszowie.

Klub organizował liczne kursy dla zdobycia uprawnień w dyscyplinach uprawianych w AKT: przewodników beskidzkich, których organizację przejęło potem SKPB, przewodników terenowo-nizinnych i po GOP, instruktorów i pomocników instruktorów narciarskich, strażników ochrony przyrody, wspinaczkowe i speleologiczne (do czasu utworzenia AKA), organizatorów turystyki. Wielu członków AKT za pośrednictwem Oddziału Międzyuczelnianego PTTK kierowanych było na kursy lub też same egzaminy dla uzyskania kwalifikacji przodowników turystycznych PTTK - głównie górskich, ale także narciarskich, pieszych, kajakowych, kolarskich. Posiadali też niektórzy członkowie AKT "Gronie" inne uprawnienia np. przewodników po innych terenach (tatrzańscy), mieliśmy kilku GOPR-owców. Przewodnicy beskidzcy są skupieni w SKPB, przodownicy turystyki górskiej działają w Terenowym Referacie Weryfikacyjnym GOT.

Biblioteka AKT licząca ponad tysiąc woluminów (map, przewodników) zaginęła niestety w okresie częstych przeprowadzek AKT w latach 70-tych.

W pierwszych latach istnienia AKT wydawano głównie informatory i foldery dla uczestników organizowanych imprez. Wydawane były liczne śpiewniki turystyczne. Na 50 lecie AKT wydaliśmy „Śpiewnik 1961-2011” opracowany przez Krystynę Borys, Ewę Kędzierską i Marię Kasprowicz -Szewczyk. W latach 70-tych przeważały wydawnictwa szkoleniowe opracowane przez. Komisje Wydawnicze OM PTTK i SKPB złożone z członków AKT "Gronie". Potem doszły przewodniki i inne wydawnictwa fachowe, autorstwa członków AKT (Janusz Kalinowski, Piotr Bednorz, Edward Jarosz, Andrzej Ziomek i inni).

Przez Klub przewinęło się kilkaset (500 a może nawet więcej) osób, głównie z uczelni katowickich (także Studiów Nauczycielskich i szkół pomaturalnych). Należeli jednak i należą do AKT także studenci i absolwenci innych uczelni śląskich a także spoza Śląska.

napisał Grzegorz Górka