Powiat mikołowski to powiat ziemski w województwie śląskim, utworzony w 1999 roku. W skład powiatu wchodzą: miasta: Mikołów, Łaziska Górne, Orzesze oraz gminy wiejskie: Ornontowice, Wyry. Ludność w 1999 - 92743. Pierwsza wzmianka o Mikołowie pochodzi z roku 1222.
Około 17.10 pod wodzą szefa mikołow- skiego koła przewod- ników Wieśka Malarza ruszamy spod kościoła ewange- lickiego w stronę Muzeum bo tam podobno na nas czekają.
Przed Muzeum zebrało nas się 22 osoby (potem doszli jeszcze Padołowie i Józek Strąk)w tym 5 osób zaproszonych przez uczestników (głównie "Romea" i Matuszków - mimo, że Ania nie przyszła wskutek choroby)
Krasnomiła Osiecka wygrała jeden z dwóch egzemplarzy przewodnika krajoznawczego "Powiat Mikołowski" podarowanych przez Basię i Józka Buszmanów (z Ich autografem)
Granica powiatów pszczyńskiego i zabrzańskiego w prowincji górnośląskiej państwa pruskiego (od 1871 cesarstwa niemieckiego)
Opatrzność widać nad nami czuwa bo około 17.35 wchodzimy do muzeum - drzwi jakimś cudem się nareszcie prezed nami otwarły
W takich ławkach siedziała jeszcze w szkole większość uczestników wycieczki
Stary "bifyj" - niezbędne wyposażenie śląskiej kuchni
Do 1922 r. Mikołów znajdował się w Niemczech. czego są do dziś liczne ślady
W muzeum dołączyli spóźnieni Padołowie i Józek Strąk. W ten sposób wyjatkowo licznie byli reprezen- towani członkowie założyciele AKT "Gronie": "Mysza", Ksina i Padołowie
Mikołów był od XIX wieku prężnym ośrodkiem wydaw- niczym
Swoje miejsce miała w Mikołowie społeczność żydowska - synagogę zbudowaną w 1816 roku hitlerowcy zdewastowali. W PRL był w niej magazyn. W 1972 roku przed obchodami 750-lecia miasta, na polecenie ówczesnych władz miasta górnicy wysadzili synagogę w powietrze z powodu rzekomej konieczności przebudowy układu komunikacyjnego. Obecnie po synagodze pozostały tylko ukryte w ziemi fundamenty.W centrum Mikołowa, gdzie kiedyś stała synagoga, utworzono Plac 750-lecia.
Powstaniec śląski i sztandar powstańczy to mały fragment ekspozycji strojów żołnierskich
Sztandar mikołow- skiego bractwa strzeleckiego
Józek Buszman, Wiesiek Malarz i gospodarz Muzeum Grzegorz Mandera oraz uczestnicy spaceru zawzięcie dyskutują
Kapliczka na zboczu wzgórza, gdzie stała kiedyś świątynia pod wezwaniem św. Mikołaja, (tuż przy ulicy Konstantego Prusa) obok obecnej świątyni ewangelickiej, plebanii i cmentarza.
Pierwsza parafia luterańska w Mikołowie powstała w 1580 roku. W 1628 roku edykt restytucyjny obejmujący Śląsk austriacki wprowadził kontrreformację, a miejscowy proboszcz, ks. Marcin Frőhlich musiał przenieść się do Warszowic. Do 1654 roku ewangelicy uczęszczali jeszcze do kościoła św. Mikołaja. W tymże roku Restytucyjna Komisja Cesarska przekazała klucze od kościołów proboszczom katolickim. Jeszcze do 1660 roku ewangelicy uczęszczali na nabożeństwa do kaplicy zamkowej Promniców w Pszczynie, a później na tajne nabożeństwa do lasów w Gostyni, w Wyrach, oraz na Równicę w Ustroniu. W 1707 roku, na mocy Ugody Altransztackiej zezwolono ewangelikom na Śląsku na zbudowanie 6 kościołów "z łaski". Najbliższym z nich był oddalony o 60 km od Mikołowa, kościół Jezusowy w Cieszynie na Wyższej Bramie. W 1742 roku nastąpił podział Śląska. Za wyjątkiem księstw cieszyńskiego, opawskiego i karniowskiego, Śląsk przeszedł pod panowanie pruskie. Wówczas na pruskim Śląsku mogły powstać nowe kościoły ewangelickie: Pszczyna (1746), Golasowice (1767), Hołdunów (1770), Rybnik (1796). Dopiero w 1818 roku za zezwoleniem księcia pszczyńskiego Henryka proboszczowie z Pszczyny mogli od 4 do 8 razy w roku odprawiać nabożeństwa ewangelickie (w językach polskim i niemieckim) w Mikołowie. Wynajęto w tym celu salę u aptekarza Karola Breitkopfa (katolika) przy Rynku nr 16.
Neogotycki kościół ewangelicki w Mikołowie, 8 października 1854 roku erygowano samodzielną parafię ewangelicko-augsburską. Po 226 latach ponownie został powołany ewangelicki proboszcz, ksiądz August Zernecke pochodzący z Kargowy w Wielkopolsce.
Organy zbudowane przez Carla Volkmanna z Gliwic posiadają 16 głosów, 2 manuały i pedał
W neogotyckim ołtarzu obraz Jezusa oparty na cytacie z Ewangelii św. Jana 18,4: „Kogo szukacie?” namalowany przez berlińskiego artystę malarza Radtkego, ofiarowany przez braci Kohlstocków z Berlina.
„Ekumeniczna” ambona - oprócz rzeźb reformatorów Marcina Lutra i Filipa Melanchtona są umieszczone postacie kalwinów: ks. Ulricha Zwingliego, ks. Jana Kalwina oraz bp. Mikołaja Zinzendorfa z Herrnhut - wynik istniejącej na Górnym Śląsku od 1817 roku unii luteran i kalwinów
W przedsionku "galeria proboszczów" - z prawej obecny proboszcz ks. Kornel Undas
Z prawej strony kościoła plansze upamiętniajace 150-lecie obecnego kościoła pw.św.Jana
W Mikołowie istniał już w XII wieku kościół św. Mikołaja, przy którym zorganizowana była parafia. W latach 1260-1270 zbudowany został drugi kościół, pod wezwaniem św. Wojciecha. Po kilku latach prawa parafialne przeniesiono z kościoła św. Mikołaja do kościoła św. Wojciecha.
Nowy kościół wybudowany został w stylu gotyckim i prawdopodobnie był drewniany. Wzmianki o tym, że mógł być zbudowany z kamienia pochodzą dopiero z 1598 roku. W XVI wieku świątynia ta została zajęta przez luteran, podobnie jak inne katolickie kościoły, na terenach będących własnością księcia pszczyńskiego. Do 1861 roku świątynia ta była kościołem parafialnym dla Mikołowa i okolicznych miejscowości. Ponieważ ludność parafii mikołowskiej liczebnie wzrastała, rozpoczęto budowę nowego kościoła. Budowa trwała bardzo długo, gdyż od 1843 roku przez kolejne 18 lat. Nowy kościół, również poświęcony św. Wojciechowi, konsekrowany został 25 września 1861 roku. Aż do 1960 roku istniały w Mikołowie dwie świątynie pod wezwaniem św. Wojciecha. W tym okresie nastąpiła jednak zmiana i stary kościół zyskał drugie wezwanie - Matki Boskiej Śnieżnej. Od tego czasu "stary kościółek" ma dwa wezwania: św. Wojciecha i Matki Boskiej Śnieżnej.
Od początków swojego powstania, parafia mikołowska była bardzo rozległa. Do 1821 roku należała do diecezji krakowskiej, a następnie diecezji wrocławskiej. Gdy w 1847 roku ustanowiono dekanat mikołowski obejmujący 14 miejscowości, parafia skupiała jedną czwartą ludności całego powiatu pszczyńskiego. W 1905 roku do parafii należały: Gostyń, Kamionka, Stara Kuźnia, Ligota, Panewniki, Piotrowice, Podlesie, Zarzecze, Łaziska Górne, Średnie i Dolne, Śmiłowice, Wilkowyje i Wyry. W ciągu dziewięćdziesięciu lat wyodrębniło się z parafii św. Wojciecha w Mikołowie 18 nowych wspólnot parafialnych. W 2008 roku został nadany przez papieża Benedykta XVI tytuł bazyliki mniejszej.
Proboszczowie
• ks. Augustyn Schuman (1898-1904)
• ks. Paweł Dworski (1905-1922)
• ks. prałat Aleksander Skowroński (1922–1934)
• ks. kanonik dr Karol Wilk (1935–1957)
• ks. prałat Józef Smandzich (1957–1978)
• ks. dr Stanisław Szymecki (1978–1980)
• ks. kanonik Alfons Janik (1980–2010)
• ks. dr Mirosław Godziek (od 2010)
Kościół MB Śnieżnej zbudowany prawdopod. 1260-70 jako kościół sw. Wojciecha (od II poł. XVI w. do 1630 w rękach luteran)
MB Śnieżna (wł.) Salus Populi Romani (Ocalenie Ludu Rzymskiego) — wizerunek Maryi znajdujący się w Bazylice Matki Bożej Większej (Santa Maria Maggiore) w Rzymie
Piękne wnętrze kościóła MB Śnieżnej
Odmawiamy "Ojcze Nasz"
Organy
Przy bocznym wejściu do kościoła MB Śnieżnej stoi figura św. Jana Nepomucena
Mikołów Kościół katolicki św. Wojciecha - zbudowany w latach 1843r. - 1861r. Na początku XX wieku kościół ten służył wiernym 15 miejscowości. Jest to kościół trójnawowy w stylu neoromańskim i może pomieścić 5 tys. wiernych. Kościół posiada dwie dwukondygnacyjne wieże, w których znajdują się cztery dzwony. Fasada mieszcząca wejście zwieńczona jest trójkątnym szczytem. Ołtarz główny z obrazem św. Wojciecha, biskupa i męczennika zdobią figury św. Piotra i św. Pawła. W nawie bocznej po stronie prawej znajduje się ołtarz Najświętszego Serca Pana Jezusa z figurami św. Jadwigi Śląskiej i św. Elżbiety, w nawie bocznej po stronie lewej – ołtarz z obrazem Matki Boskiej Mikołowskiej z figurami św. Józefa i św. Anny. Cennym zabytkiem kościoła są witraże z XIX w. szkoły krakowskiej oraz stacje drogi krzyżowej – dzieło znanego artysty malarza – Jana Bochenka z 1868r. Na szczególną uwagę zasługują organy zbudowane w 1862r. przez Johanna M.V. Haasa. Są to największe zabytkowe organy na Górnym Śląsku.
Na sąsiadującym z kościołem cmentarzu są groby wybitnych tutejszych duszpasterzy:
Ks. Aleksandra Skowrońskiego i ks. Józefa Smandzicha
"Nowy" kościół pw św. Wojciecha zbudowany 1843-1861
Ołtarz główny w kościele św. Wojciecha
Tablica upamiętniająca nadanie kościołowi św. Wojciecha godności Bazyliki Mniejszej
Figura św. Jadwigi Śląskiej w prawym bocznym ołtarzu - ten wizerunek utrwalił nam się w roku 2012 w czasie II rajdu AKT Gronie po Bawarii "Szlakiem św. Jadwigi Śląskiej"
Godz.19.15 -ciągle trwa nabożeństwo Wiesiek opowiada więc o kosciele nie wchodząc do środka
Tablica na kościele św. Wojciecha
Dawne więzienie - obecnie wynajmo- wane m.in. na cele mieszkalne - Ernest Strokosz pochwalił się, że przez rok tam mieszkał
Secesyjna "zielona kamienica"- w domu obok mieszkał mikołowski poeta Rafał Wojaczek, zmarły w 1971 we Wrocławiu po przedawkowaniu leków
Ratusz wybudowany w latach 1870 - 1872 w stylu neorenesan- sowym
Na nowym bruku rynku zaznaczono kontury fundamentów poprzednich ratuszy
Wychodzimy ze "Starej apteki" na rynku mikołowskim (z 1802 r.)
Księgarnia na rynku mikołowskim, w której ciągle można kupić Przewodnik Krajoznawczy autorstwa Basi i Józka Buszmanów "Powiat Mikołowski"
W mikołowskich "podziemiach" mieści się winiarnia
Wiesiek Malarz przed swoją "siedzibą" tj Oddziałem PTTK w Mikołowie, przy którym działa koło przewodników, któremu przewodniczy
Wejście do plackarni "Pod belkami"
Wiesiek Malarz i ja podzięko- waliśmy uczestnikom za liczny udział w spacerze. Ja wręczyłem książki "z księgozbioru Janusza Kalinow- skiego" z dedykacją: "Myszy" - w podzięce za 58 Rajd Wiosenny, Wieśkowi Malarzowi za 4 godzinne oprowadzanie nas po Mikołowie oraz B.J. Buszmanom za sponsoring (podarowanie 2 przewodników)
Czembory, Bianka Koloch, Holony i Ksina Stojek
Józek Buszman i Osieccy
Ernest Strokosz i Czoppowie z Bianką
Dziękuję za pozdrowienia przekazane w czasie spaceru przez Ninę Josz-Piechulę oraz
przebywających w sanatorium A.L. Szczepanowskich, T.E. Jaroszów i J. Wodarczyk-Staciwę (patrz powyższe zdjęcie)
Fot. Ernest Strokosz, "Romeo" Mamak i Grzegorz Górka
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz